Wat als het anders loopt

Je hoopt natuurlijk op een probleemloze bevalling. Helaas gaat het niet altijd zoals je het je had voorgesteld. Er kunnen zich tijdens je bevalling bepaalde complicaties voordoen en dan is het beter dat je op de hoogte bent en welke gevolgen iets heeft.

Anders dan gepland?

Een bevalling kan altijd anders lopen dan je hoopt of had gepland. Over een aantal medische indicaties zullen we extra informatie geven.

Langdurig gebroken vliezen

Bij 10% van de zwangere vrouwen begint de bevalling met het breken van de vliezen.

Meestal (60%) komt daarna de bevalling binnen 24 uur vanzelf op gang, maar soms (40%) duurt het langer. Als je binnen 24 uur geen goede weeën gekregen hebt, is het protocol om de zorg over te dragen aan het ziekenhuis. Je hebt dan een medische indicatie vanwege een iets verhoogde kans op infectie. Die kans is 2% als er pas voor het eerst gevoeld wordt naar de ontsluiting als de weeën zijn gestart.

Algemene tips bij gebroken vliezen zonder weeën:

– ga niet in bad

– gebruik alleen maandverband en geen tampons

– ga niet vrijen

– meet elke 4 tot 6 uur je temperatuur op (rectaal, dat wil zeggen: in je anus) en bel ons als je temperatuur hoger dan 37,7 graden is.

Wat gebeurt er in het ziekenhuis?

Als  je geen weeën hebt gekregen na 24 uur gebroken vliezen (of de bevalling is nog heel beginnend), dan zullen wij contact leggen met het ziekenhuis van je keuze om een afspraak voor je te regelen. Dezelfde dag ga je naar het ziekenhuis voor een controle. Er wordt een hartfilmpje (CTG) gemaakt. Ook wordt er een kweek van de huid tussen vagina en anus afgenomen om te kijken naar een bepaalde bacterie die soms voor een infectie bij jou of bij de baby kan zorgen. De uitslag van die kweek is pas na een paar dagen bekend. Meestal ben je dan al bevallen, maar deze kweek is van belang als er na de bevalling een infectie bij jou of bij de baby optreedt. Dan krijg je namelijk meteen de juiste medicijnen toegediend.

Zijn alle controles van jou en van de baby normaal? Dan wordt er in principe tot 48 uur na het breken van de vliezen afgewacht. We zien namelijk dat na tussen 24-48 uur van het breken van de vliezen, nog veel vrouwen spontaan weeën krijgen. Dit heeft natuurlijk altijd meer de voorkeur dan te gaan inleiden. Natuurlijk gaat dit ook altijd in overleg met jullie. Als je afwacht, ga je naar huis en kom je elke dag naar het ziekenhuis voor een nieuwe controle. Als de weeën beginnen, bel je naar het ziekenhuis (het nummer dat je moet bellen, krijg je van het ziekenhuis als je daar op controle bent).

Heb je na 48 uur afwachten nog geen weeën? Dan start het ziekenhuis meestal met het opwekken van de weeën (inleiden).

Meconiumhoudend vruchtwater

Wat is meconiumhoudend vruchtwater?

De eerste babypoep na de geboorte heet meconium. Het ziet er donkergroen uit. Soms poept de baby al voordat hij of zij geboren is in het vruchtwater. Wanneer je vliezen breken, kun je zien of het vruchtwater groen is.

De baby kan voor of tijdens de bevalling in het vruchtwater poepen. Hoe verder je zwangerschap, hoe groter de kans dat de baby in het vruchtwater poept. Bij 42 weken (2 weken voorbij de uitgerekende datum) heeft 25% van de baby’s in het vruchtwater gepoept. Het overgrote deel van de baby’s heeft hier geen last van.

Bij 5 op de 100 baby’s treden ernstige ademhalingsproblemen op na de geboorte wanneer de baby in het vruchtwater heeft gepoept. De poep is dan in de longen van de baby terechtgekomen, waardoor hij of zij minder goed ademhalen. Dit heet het meconium aspiratie syndroom (MAS).

Waarom poept de baby in het vruchtwater?

Omdat veel baby’s die in het vruchtwater poepen geen enkel probleem hebben bij de geboorte, kan het gewoon betekenen dat de baby volgroeid is. De darmen zijn rijp en er is verder niets aan de hand. Maar het kan ook een teken zijn van stress en zuurstoftekort van de baby, waardoor de baby in nood komt en als reflex poept. Baby’s die in het vruchtwater poepen hebben een hogere kans op complicaties dan baby’s die dat niet doen.

Complicaties kunnen zijn

• zuurstoftekort bij de baby
• opname op de NICU voor beademing

Welke extra controles zijn nodig tijdens de bevalling?

Aan de buitenkant is niet te zien waarom de baby in het vruchtwater heeft gepoept. Daarom zullen de arts of verloskundige je adviseren om in het ziekenhuis te bevallen. Daar kan de hartslag van de baby continu gecontroleerd worden tot aan de geboorte. Dit gebeurt met een CTG.

Wanneer de bevalling begint met het breken van de vliezen, kun je meteen zien of de baby in het vruchtwater heeft gepoept. Als de weeën niet op gang komen, zal de verloskundige of gynaecoloog je aanraden om de bevalling in te leiden. Op de verloskamer in het ziekenhuis krijg je een infuus met het natuurlijke hormoon oxytocine. Dit wekt de weeën op zodat je gaat bevallen. Hierover kun je meer lezen bij inleiden van de bevalling.

Als de baby tijdens de bevalling stress heeft en mogelijk lijdt aan zuurstoftekort, zien de verloskundige of arts dit vaak op het CTG. Zij zullen dit met je bespreken. Soms kan extra onderzoek nodig zijn om echt te weten of de baby zuurstoftekort dreigt te krijgen. Dit heet een microbloedonderzoek (MBO). Tijdens de bevalling kan de arts of verloskundige een druppeltje bloed van het hoofdje van de baby nemen. In dit druppeltje bloed wordt onderzocht of de baby zuurstoftekort heeft. Dit onderzoek duurt een paar minuten en je hoort meteen de uitslag.

Als de uitslag niet goed is, moet de baby snel geboren worden. De bloeduitslag is niet goed wanneer de zuurgraad (pH-waarde) van het bloed te laag is. Afhankelijk van hoeveel ontsluiting er is, zal de arts voorstellen om een kunstverlossing of een keizersnede te doen.

Welke extra controles zijn nodig na de bevalling?

Na de geboorte kijkt de kinderarts de baby na. Hierbij controleert hij ook of de baby poep in de longen heeft gekregen. De verpleegkundige zal regelmatig de ademhaling van je baby controleren. Als 8 uur na de bevalling alles goed is, mag de baby met je mee naar huis.

Vacuümverlossing

Wat is een vacuümpomp?

Een vacuümpomp is een instrument dat een gynaecoloog bij een langdurige (moeizame) persfase kan gebruiken om de geboorte van de baby te helpen. Dit gebeurt altijd in het ziekenhuis en wordt gedaan door een gynaecoloog. Als de uitdrijving niet vordert en/of de conditie van de baby (daardoor) achteruitgaat, kan een vacuümverlossing nodig zijn. Dit wordt ook wel een vaginale kunstverlossing genoemd.

Het kan gebeuren bij te zwakke weeën, uitputting van de baarmoederspier of de moeder, of als de stand van het hoofdje niet optimaal is, waardoor het niet dieper komt.

Zo ziet een vacuümpomp eruit

Een vacuümpomp is een ronde kunststof of metalen cup van ongeveer vijf centimeter doorsnee. Aan de buitenkant zit een rubberen of plastic slang, waarmee lucht uit de cup wordt gezogen nadat hij op het hoofdje van de baby is geplaatst. Zo wordt hij stevig als een zuignap op het hoofdje vastgezet. Aan de cup zit ook een handvat, waaraan de gynaecoloog kan trekken.

Complicaties voor de baby

De kinderarts controleert je kind na de geboorte. Je baby heeft een (rode) bult op zijn hoofd die na twee á drie dagen vanzelf wegtrekt. De bloeduitstorting kan wel langer blijven zitten. Ook kan hij last hebben van hoofdpijn en/of misselijkheid, omdat dat cupje aan zijn hoofdje vastgezogen zat. Het is belangrijk dat je baby veel rust krijgt en niet te veel opgetild wordt als hij hier last van heeft.

Herstel na een vacuümverlossing

De klachten die je hebt na een vacuümverlossing zijn bijna hetzelfde als wanneer je een bevalling zonder (extra) hulp hebt. Als je ingeknipt bent, duurt het herstel wel langer.

Keizersnede

Soms blijkt tijdens de bevalling dat een natuurlijk bevalling niet (verder) mogelijk is. Bijvoorbeeld doordat de baby in moeilijkheden is of als een vaginale bevalling niet lijkt te lukken. Dan wordt overgegaan tot een keizersnede. Binnen 45 minuten wordt de baby geboren. Als je baby in nood is, gebeurt de keizersnede sneller.

Risico’s keizersnede

De keizersnede is een zware buikoperatie. Aan elke operatie zitten risico’s, dus ook aan de keizersnede. De meest voorkomende problemen na een keizersnede zijn: bloedarmoede, een blaasontsteking of een beschadiging van de blaas, een nabloeding in de buik, wondinfectie, trombose, blaasbeschadiging of darmen die niet op gang komen.

Door de keizersnede ontstaat een litteken in de baarmoeder. Er bestaat een kleine kans dat dit litteken gaat scheuren bij een volgende bevalling. Alle volgende bevallingen na een keizersnede moeten daarom gebeuren in het ziekenhuis onder leiding van de gynaecoloog. Ook is er een kleine kans dat tijdens een volgende zwangerschap de moederkoek ingroeit in het litteken van de keizersnede. Dit kan na de bevalling leiden tot veel bloedverlies. Soms moet dan de baarmoeder verwijderd worden.

De operatie

Voor de operatie krijg je meestal een ruggenprik. Hierbij wordt alleen je onderlijf verdoofd zodat je de geboorte van de baby dus wel bewust meemaakt. Een ruggenprik is ook minder risicovol voor jou dan een narcose. Als de baby snel geboren moet worden, krijg je wel een algehele narcose.

De gynaecoloog maakt een snee net boven het schaambeen. Je voelt geen pijn, maar wel druk op je buik als de baby wordt geboren. De wond wordt gehecht met oplosbare hechtingen zodat je niet terug hoeft te komen om de hechtingen te laten verwijderen.

Vrouwvriendelijke keizersnede

Tijdens de vrouwvriendelijke keizersnede wordt de sfeer in de operatiekamer aangepast. Het is er warmer, het licht is er zachter en je kunt muziek laten draaien. Je ziet de baby geboren worden en je krijgt hem na een korte check up bij je. Het blijkt dat moeders hierdoor minder stress en minder pijnbestrijding bij het hechten nodig hebben. Daarnaast hebben ze een goede start van de borstvoeding én het is goed voor de band tussen moeder en kind.