Pijnmedicatie

Je kunt bijna altijd pijnmedicatie krijgen tijdens de bevalling. Voor pijnmedicatie moet je naar het ziekenhuis en er volgt een overdracht aan de klinisch verloskundige/gynaecoloog. Er zijn verschillende soorten pijnmedicatie.

Voorbereiding

Wanneer je een wens tot pijnmedicatie hebt, wordt er altijd eerst 30 minuten een hartfilmpje van jullie baby gemaakt (CTG) en je bloeddruk gemeten. Daarna zal de klinisch verloskundige een inwendig onderzoek doen om te bepalen hoever de bevalling gevorderd is. Afhankelijk daarvan beslissen jullie samen wat de beste optie is.

Mogelijkheden pijnmedicatie

  • Remifentanyl
  • Ruggenprik (epiduraal)
  • Lachgas (2021 in Rijnstate) > tekst bestaat nog niet

Remifentanyl

Remifentanil is een soort morfine. Je krijgt het via een infuus dat verbonden is met een pompje. Je kunt het jezelf met een drukknop geven. Remifentanil is vooral geschikt als je maar een paar uur (2 tot 4 uur) pijnstilling nodig hebt.

Hoe werkt remifentanil?

Remifentanil is een krachtige pijnstiller met een korte werking van 3 tot 5 minuten. Het middel verdwijnt snel uit je lichaam. Je krijgt remifentanil toegediend via een infuus met een pompje. Je kunt zelf je eigen pijnbestrijding regelen door op een knop te drukken. Wanneer je op de knop drukt, komt het medicijn via het infuus in je lichaam. De pomp is begrensd zodat je jezelf geen overdosis kunt geven. Als je de maximale dosis hebt gebruikt, geeft de pomp geen Remifentanil meer.

Wanneer wordt remifentanil gebruikt?

Heb je goede pijnstilling nodig en is een ruggenprik niet geschikt? Dan is remifentanil een mogelijke oplossing. Remifentanil is vooral geschikt als er wordt verwacht dat je snel gaat bevallen en je nog maar kort een pijnstiller nodig hebt. Bij een eerste kindje krijg je dit ongeveer vanaf 6-7 cm ontsluiting. Bij een tweede of volgend kindje wordt er naar het beloop van de bevalling gekeken.

Ook kun je zelf aangeven dat je een voorkeur hebt voor remifentanil, bijvoorbeeld omdat je geen ruggenprik wilt. De verloskundige of gynaecoloog bespreekt dan met je wat de voor- en nadelen zijn van de verschillende vormen van pijnstilling.

Wat zijn de risico’s van remifentanil?

De krachtige werking van dit medicijn heeft invloed op je ademhaling, vooral in de eerste uren van het gebruik. Bij een te grote hoeveelheid remifentanil kan je ademhaling zelfs helemaal stoppen. Een verpleegkundige of verloskundige zal dit goed in de gaten houden. Daarom zal zij, zeker het eerste uur, bij je op de kamer blijven. De kans dat dit gebeurt is niet heel groot.

Welke controles zijn nodig als je remifentanil gebruikt?

Als je remifentanil gebruikt, kijkt de verpleegkundige of verloskundige of je voldoende adem haalt. Het zuurstofgehalte in het bloed wordt gemeten met een clip op de vinger. Ook wordt de hartslag en de bloeddruk regelmatig gecontroleerd. Als blijkt dat je minder goed ademt, wordt er gestopt met remifentanil. De kans dat je helemaal stopt met ademhalen is heel klein. Als dat toch gebeurt, zal de verloskundige of verpleegkundige je helpen met ademhalen. Omdat remifentanil binnen een paar minuten is uitgewerkt, komt je eigen ademhaling snel weer terug.

Wat zijn de voordelen van remifentanil?

  • kort en krachtig werkende pijnstiller die ook snel weer uit het lichaam verdwijnt
  • te gebruiken tijdens de hele ontsluitingsperiode
  • eigen regie: met een druk op de knop kun je de pijn verzachten
  • werkt snel

Wat zijn de nadelen van remifentanil?

  • bewakingsapparatuur nodig: infuus, zuurstofmeting, bloeddrukmeting, CTG voor de baby
  • werkzaamheid wordt minder na 2 tot 4 uur gebruik
  • ademhaling kan trager worden (zeldzaam: ademstilstand)
  • Ongeveer 13% van de vrouwen heeft onvoldoende pijnstilling door remifentanil en vraagt alsnog om een ruggenprik.

Ruggenprik (epiduraal)

Een ruggenprik geeft de beste pijnbestrijding tijdens de bevalling. Verwacht de arts dat het langer dan een paar uur duurt voordat je gaat persen? Dan is een ruggenprik meestal de beste oplossing. Er zijn ook nadelen verbonden aan een ruggenprik. Je hebt uitgebreide bewakingsapparatuur nodig. Je kunt koorts krijgen tijdens de bevalling en het persen is soms moeilijker omdat je minder voelt.

Hoe werkt een ruggenprik?

Bij een ruggenprik spuit de anesthesioloog via een dun slangetje verdovingsvloeistof in de ruimte tussen de ruggenwervels. Dit slangetje heet een katheter. De ruimte tussen de ruggenwervels wordt de epidurale ruimte genoemd. In deze ruimte lopen zenuwen die pijnprikkels van de baarmoeder en de bekkenbodem geleiden. Als deze zenuwen worden uitgeschakeld, voel je de pijn van de weeën niet meer.

Behalve pijnzenuwen lopen hier ook zenuwen die de spieren in het onderlichaam aansturen. Na een ruggenprik kan daardoor ook de spierkracht in de benen tijdelijk afnemen. Je voelt minder aan de onderkant van de rug, de billen en de benen.

Hoe krijg je een ruggenprik toegediend?

Je kunt dag en nacht en ook in het weekend een ruggenprik krijgen in het ziekenhuis. Soms moet je wachten, bijvoorbeeld als de anesthesioloog nog met een acute operatie bezig is. Als je een ruggenprik krijgt, wordt er eerst gekeken hoe het met de baby gaat door een CTG. Gaat het goed met de baby, dan krijg je via een infuus extra vocht en je krijgt een blaaskatheter. Extra vocht is nodig vanwege de kans op plotse bloeddrukdaling na het plaatsen van de ruggenprik. De blaaskatheter is nodig omdat de medicatie ervoor zorgt dat je minder of geen aandrang voelt om te plassen.

Als je een ruggenprik krijgt, moet je voorovergebogen gaan zitten. Je maakt je rug zo bol mogelijk. Hierdoor kan de anesthesist beter met de naald in de ruimte komen tussen de wervels. De anesthesist maakt je huid schoon en geeft je eerst een prik met verdoving voor de huid.

Dan zoekt de anesthesist de juiste plek op met een naald. Vaak lukt het prikken in één keer, soms is het nodig om meerdere keren te prikken. De anesthesist brengt langs de naald een slangetje in. Dit heet een katheter. De verdovingsvloeistoffen worden via de katheter ingespoten.

Wat gebeurt er nadat je een ruggenprik hebt gehad?

Als je een de ruggenprik hebt gehad, wordt de katheter aangesloten op een pompje. Dit pompje geeft continu een kleine hoeveelheid medicijnen af. Gemiddeld duurt het 5 tot 15 minuten voordat je het effect echt merkt.

Na de ruggenprik wordt regelmatig je bloeddruk gecontroleerd. Ook wordt de hartslag van de baby gecontroleerd met een CTG. Soms kan je een acute bloeddrukdaling krijgen na de plaatsing van de ruggenprik. De baby krijgt reageert soms op die lage bloeddruk: de hartslag vertraagt. Dan krijg je meer vocht via het infuus en zo nodig krijg je een medicijn om je bloeddruk te laten stijgen naar normale waarden.

Tijdens de ontsluitingsfase heb je geen of bijna geen pijn meer. Soms komt de pijn na een aantal uren toch weer een beetje terug. Wanneer je weer pijn krijgt, kan de arts of verpleegkundige extra pijnstilling geven via de ruggenprik.

Wat zijn de voordelen van een ruggenprik?

  • Het is de meest effectieve vorm van pijnbestrijding tijdens de bevalling.
  • Het is geschikt voor een lange periode pijnstilling.
  • Het is geschikt om direct mee te beginnen bij een inleiding.

Wat zijn de nadelen van een ruggenprik?

  • Er zijn bewakingsapparatuur en hulpmiddelen nodig: infuus, zuurstofmeting, bloeddrukmeting, blaaskatheter, CTG voor de baby.
  • Het kost tijd voordat de ruggenprik goed werkt. De ruggenprik is dus niet geschikt wanneer de bevalling niet lang meer duurt.
  • Je hebt meer kans op koorts (3 tot 4 keer hoger dan bij een bevalling zonder ruggenprik).
  • Als je koorts krijgt, krijg je vaak een antibioticum.
  • Als je koorts krijgt, krijgt vaak ook de baby na de geboorte antibioticum en wordt de baby minimaal 24 uur gecontroleerd door de kinderarts. Jullie moeten in het ziekenhuis blijven.
  • Je hebt kans op bloeddrukdaling na plaatsing van de katheter waardoor je je duizelig en onwel kunt voelen.
  • Als je last hebt van bloeddrukdaling kan ook de baby reageren waardoor je meer vocht en/of medicatie nodig hebt.
  • Je hebt kans op tijdelijke jeuk als reactie op de morfine.
  • Je hebt kans op rillen zonder het koud te hebben als reactie op de medicatie.
  • De fase van het persen (de uitdrijving) duurt gemiddeld 15 minuten langer met een ruggenprik.
  • De kans op een bevalling met een vacuümpomp is groter (2 keer hoger dan bij een bevalling zonder ruggenprik). De kans op een keizersnede is niet groter bij een ruggenprik.

Wat is de kans op problemen?

Als je alsnog een keizersnede nodig hebt, dan krijg je meer pijnstilling door de epidurale katheter of door het zetten van een diepere ruggenprik (de spinaal). Als dit onvoldoende pijnstilling geeft, dan heb je narcose nodig en ga je slapen tijdens de keizersnede. Dit komt maar weinig voor.

Als de anesthesioloog per ongeluk iets te diep prikt, dan kun je de volgende dag last krijgen van erge hoofdpijn. Dit is een vervelende maar onschuldige complicatie. Het komt bij 1% van de vrouwen voor.

Verder zijn er ernstige, maar zeldzaam voorkomende complicaties die (veel) minder vaak dan 1 op 1000 vrouwen voorkomen, zoals hersenvliesontsteking, een abces (een met pus gevulde zwelling) of een bloeding in de wervelkolom op de plek waar je geprikt bent.

 

 

 

Mag ik bellen?

Telefoonnummer 0316-542541.

Toets 1 voor bevallingen en dringende vragen die niet kunnen wachten.

Toets 2 voor de assistente.

Niet dringende zaken

Niet dringende zaken zijn; het maken/verzetten van afspraken, of voor een pretecho, het informeren naar lab uitslagen of kleine vragen. De assistente is aanwezig op

E-mail

Mocht je niet dringende vragen hebben, waarbij je niet gelijk wilt bellen, dan mag je ons ook altijd mailen op info@geboortecentrumlinde.nl.

Dringende zaken / spoed

Voor spoed of twijfel je.. je mag ons dan altijd bellen! We zijn 24 uur per dag bereikbaar, 7 dagen per week. Bel dan 0316-542 541 en toets 1.

Wat te doen bij geen gehoor?

Probeer het dan na een aantal minuten nog een keer. Het kan natuurlijk zijn dat wij even in gesprek zijn. We proberen je altijd gelijk terug te bellen. Bij aanhoudend geen gehoor EN spoed. Dan mag je ‘Jouw verloskundige Velp’ bellen, dit is een andere praktijk in de regio. Zij zullen je helpen tot wij weer bereikbaar zijn: 026 20 60 033

Wanneer je in de zwangerschap moet bellen

Als je denkt dat de bevalling is begonnen